Mano
Met groep 4 filosoferen we over wat apen kunnen en wat mensen kunnen, over keuzevrijheid, toeval, intentie, structuur, fantasie, normaal en nieuwe manieren.
We kijken een filmpje van een schilderende Chimpansee.
De kinderen bedenken vragen over wat ze gezien hebben.
“Ging de aap de verf likken? Kunnen alen wel schilderen? Hoe kunnen apen schilderen? Zijn apen wel slim, hoe ze een penseel vasthouden? Kunnen apen met hun duim iets pakken? “
Wat doet de aap?
“De aap schildert met alle twee zijn handen. Een meneer zei dat apen kunnen schilderen.”
Kunnen apen goed schilderen?
“Soms wel soms niet, ze kunnen niet goed schilderen, maar sommigen vinden het wel mooi. Apen kunnen niet goed schilderen, hij maakt alleen strepen. Hij kijkt niet naar zijn werk, daarom is het niet mooi. De andere apen vinden het wel mooi, omdat hij het zelf ook mooi vindt.”
Is het mooi?
“Maar hij is niet slim , want hij maakt gekke geluiden en als je dat doet maak maak je geen mooi schilderij. Hij kan wel mooi schilderen want aan het begin zag je mooie schilderijen. Apen kunnen niet zo mooi schilderen want ze zitten niet zo stil als mensen. Apen lijken wel op mensen maar ze zijn niet het zelfde en kunnen niet hetzelfde. ”
Kunnen alle apen dat?
“Niet alle apen kunnen dat omdat ze dat niet in alle landen doen. Het wordt niet in alle landen in experimenten gedaan. De echte apen van de natuur schilderen niet, want dat zijn echte apen. Apen zijn een beetje dom, ze doen zo maar iets Apen kunnen met beide handen schilderen.”
Hoe weet je dat?
“Er was een man en die liep weg van zijn schilderwerk maar de apen gingen daar niet schilderen.”
Een man liet zijn schilderwerk achter zich
Vinden apen dat leuk?
“Sommige apen vinden het leuk om te schilderen. Sommige chimpansee’s vinden het leuk om hun fantasie te doen. Chimpansee’s vinden het leuk omdat ze heel veel fantasie hebben. Ik denk dat Chimps meer fantasie hebben dan andere apen. De Aap schildert omdat hij een verrassing wil maken voor de Orang-oetang
Hoe weet je dat Chimps fantasie hebben?
“Bij de dierentuin zie je apen en daaraan kan je zien wat voor fantasie ze hebben. Ze klimmen en dat is geen fantasie en dat is gewoon normaal.”
Wat is fantasie ?
“Als je het net hebt verzonnen dan is klimmen fantasie. Als je een nieuwe manier vindt om te klimmen dan is het fantasie, bijvoorbeeld met alleen je handen.”
Is onze kringopstelling of onze theateropstelling van de klas fantasie?
“Nee!”
Dan vraag ik de kinderen om in 5 tellen een eigen fantasieopstelling in de klas te maken, ik doe mijn ogen dicht. Na 5 tellen hebben de kinderen zich verdeeld, verstopt etc door de klas en er staat één kind met armen en benen wijd midden in de kring.
Is dit een fantasieopstelling?
“Het is fantasie en ook kunst omdat iedereen iets deed. Dan kan je met apen ook doen. Als je kan doen wat je wilt is het ook leuk. Dan word je rijk en beroemd en als apen dat ook kunnen worden de mensen misschien jaloers.”
Wat kan jij met 2 handen?
“Piano spelen, roken, handen wassen, schrijven, la openen, Spelletje spelen, broek aandoen, fietsen, autorijden.”
Filosofieles ontworpen in samenwerking met Mirjam Poolster