Om de orde en de veiligheid van de leeromgeving te waarborgen is “regie” een belangrijk aandachtspunt in de filosofieles. Ik volgde een training bij Peter Teitler om me hierin verder te bekwamen. In de filosofieles kan alles onderwerp van onderzoek zijn, ook dingen of gebeurtenissen die toevallig voorbij komen in de klas.
Aan het einde van het schooljaar zijn de leerlingen helemaal gewend aan mijn manier van regie voeren in de filosofieles. Het is een fase waarvan ik dankbaar gebruik maak. Ik geef leerlingen kleine taakjes en draag de regie voor een deel over. Ik geef ruimte aan de groep en laat de groep als geheel samenwerken om een deel van de regie van de les te voeren.
Dat doe ik op verschillende manieren , afhankelijk van het moment, groep en situatie.
In groep 5 vraag ik een leerling op mijn stoel plaats te nemen en de les op te starten volgens vast ritueel;
De concentratieoefening “zoek de leider” wordt door de leerling op mijn stoel begeleid. Ikzelf zit op een stoeltje in de kring. A. geniet duidelijk van het feit dat ze de regie heeft. De groep werkt mee aan dit proces van regievoering. De regels van de bal worden door de leerling nagevraagd in de kring. A. let goed op wie er aan de beurt is , wie mag praten, zegt duidelijk wat er van de andere ll-en wordt verwacht; geen vingers als iemand de bal heeft. Ik kijk aanmoedigend toe, ik knik en steek een duim omhoog. A. glundert. Daarna doen we het namenspel; om de beurt krijgen de kinderen de bal en noemen hun eigen naam en de naam van de ll van wie zij de bal krijgen en aan wie zij de bal geven. We timen hoelang we hierover doen, twee zandlopers en 3 ll die mogen raden hoelang we erover doen.
Dit hele ritueel wordt door de ll op mijn stoel geredigeerd en de hele groep draagt dit. Daarna praten we erover in de kring. We denken na over wat een regisseur is, waarom je dingen doet of niet doet en welk effect dat heeft op anderen. Zijn er verschillen tussen regisseurs?
A. krijgt een dikke 8, dat zeg ik tegen haar, volgende keer een ander.
Beste Karin,
Ik leer veel van je activiteiten en wordt geïnspireerd door je vele prachtige lessen en uitgangspunten.
Zelf filosofeer ik op basisscholen in Friesland
Waar kan ik het boek “filosoferen met je hele lijf” bestellen?
Is “Denken in beweging” behalve een manier van denken ook samengevat in een boek? en zo ja waar kan ik dat dan bestellen.
Kan ik ergens informatie vinden over een workshop “filosoferen met je hele lijf”
leuk dat je kinderen op bepaalde momenten t.a.v. bepaalde activiteiten de regie geeft. Zelf probeer ik dat op bescheiden wijze ook wel eens uit. Je moet je dan als filosofiemeester kwetsbaar durven op te stellen
Je geeft een leerling een 8 voor haar optreden als “regisseur”
Dat doe ik liever niet.
Als je een waardering in cijfers geeft moet die ook oprecht zijn en gebaseerd zijn op van te voren vastgelegde beoordelingscriteria.
Je zou dan een leerling die het niet zo goed doet een 5 moeten geven en dat lijkt mij niet de bedoeling. Leerlingen hebben feilloos door wanneer iemand een cijfer krijgt dat niet representatief is voor de geleverde prestatie.
Aangezien dat in dit kader wel wat te ver gaat vind ik bv. “dat heb je heel goed gedaan” een beter beoordelingsmiddel.
Zelf hanteer ik dan meestal een tweedelige evaluatie.
Ik vraag aan de groep; “wat heeft ………. goed gedaan”
en aan de regisseur zelf: “Wat zou je een volgende keer anders (dus ik zeg niet beter) doen.
In het onderwijs bekend als tops en tips.
Nogmaals ik geniet enorm van je betrokkenheid met het kind dat uitstraalt vanuit al je suggesties, lesideeën en inzichten.
Ik leer hier veel van en ga zeker het een en ander proberen toe te passen
Bedankt.
Rob van Ruiten
0625213183
nb. Ik geef filosofielessen aan groep 6, 7 en 8
Mijn kracht ligt niet bij nog jongere kinderen heb ik uit ervaring geleerd.
Hoi Rob,
Dank voor je reactie.
Mijn inspiratiealbum “filosoferen met je hele lijf” zit nog in de pijpleiding. In 2016 kreeg ik hiervoor een eervolle vermelding voor de Berrie Heesenprijs. Inmiddels heb ik hiervoor een aantal keer voor lerarenteams en de Pabo in Alkmaar workshops mogen geven. Dus als je de workshop op jouw school wil doen is dat te bespreken. Ook werk ik hard aan een programma voor de basisschool over actief burgerschap.
Ja , en dan die 8, nu ik het lees denk ik ook , dat glipt er gewoon uit in zo’n les, maar in de praktijk doen we dit altijd met tips en complimenten etc. Het voeren van de regie in de groep gaat op vrijwillige basis en het leuke is dat eigenlijk alle kinderen dit graag willen . “Wat een lef! ” denk ik dan, en dat is voldoende! (goed dus) , en dat geef ik klassikaal mee aan de groep. Ook interessant is dat er dan ook een paar ll-en zijn die iets negatiefs zeggen op een wat flauwe manier (jongens-meisjes gedoe) De ll die op mijn stoel zat pakte dit heel goed op door met een verklaring te komen en argumenten waarom zij dit zo had gedaan. (jongens kregen geen beurt omdat ze niet goed aan het opletten waren oid) en dat werd door de boys wel geaccepteerd en ook aangepakt. Dus daar hoefde ik niet veel aan te doen op dat niet tot een soort “stammenstijd” te laten vastlopen. Wat zijn kinderen toch flexibel! groten Karin Glaubitz